INCOTERM 2010 – Hiểu theo cách của “Phái mạnh”

Incoterm 2010 là viết ngắn gọn của International Commercial Terms (Các điều kiện thương mại quốc tế) do International Chamber of Commerce (ICC) phát hành. Incoterm 2010 được hiểu và áp dụng rộng rải trên toàn cầu, có hiệu lực đối với mọi quốc gia, với mọi người bán, người mua và cơ quan hải quan.

Incoterm 2010 quy định và phân chia trách nhiệm, nghĩa vụ và chi phí giữa bên mua và bên bán trong quá trình giao nhận cho lô hàng mua bán quốc tế giữa hai bên. Việc lựa chọn một trong 11 điều kiện mua bán của Incoterm 2010 phụ thuộc vào sự thương lượng và quyết định giữa người bán và người mua.

Trị giá hàng hóa được dùng để tính thuế đối với bên nhập khẩu cũng phụ thuộc vào điều kiện Incoterm của hợp đồng mua bán.

Nếu có tranh chấp xảy ra giữa bên mua và bên bán, tòa án thương mại cũng sẽ dựa vào Incoterm ghi trên hợp đồng đề phân xử các quyền và nghĩa vụ của mỗi bên đối với lô hàng.

Bài viết này chúng tôi sẽ ghi chú những điểm cần lưu ý và diễn giải cho dễ nhớ khi gắng kết 11 điều kiện trong Incoterm tương ứng với 11 vị trí cầu thủ trên sân bóng đá tiêu chuẩn.  Theo hướng tấn chuyền bóng lên từ thủ môn lên giữa sân rồi đến tiền đạo, nó thể hiện trách nhiệm tăng dần từ ngưới bán sáng người mua từ nhóm điều kiện E-F-C-D

1/ EXW – Nhà máy người bán.

Điều kiện này cho phép người bán hàng thực hiện tối thiểu trách nhiệm của mình khi giao hàng cho người mua ngay tại nhà máy mà không tham gia vào bất kỳ công việc thủ tục hải quan xuất khẩu cũng như vận chuyển chính nào khác. Áp dụng khi doanh nghiệp chưa có nhiều kinh nghiệm bán hàng quốc tế và khả năng tổ chức các thủ tục khác.

Nó ví như vai trò của thủ môn trên sân bóng, bảo vệ vững chắc khung thành của mình và giao quả bóng “trách nhiệm” cho các cầu thủ khác.  

2/ FCA – Địa điểm giao hàng cho người chuyên chở đầu tiên. 

Điều kiện này người bán sẽ giao hàng đến địa điểm giao nhận hàng cho người chuyên chở đầu tiên do người mua chỉ định, hoàn thành các chứng tư cần thiết và thủ tục hải quan xuất khẩu.

FCA được ví như trung vệ, người gần gủi nhất với thủ môn và hỗ trợ chuyền bóng, kết nối với các cầu thủ khác,

3/ FAS – Cảng giao hàng

Điều kiện này, người bán sẽ phải hoàn thành các thủ tục liên quan đến xuất khẩu hàng hoá và giao hàng tại cảng đi (POL) theo booking đặt chổ do người mua hàng hướng dẫn, không thanh toán phí bốc dỡ container – THC, phí này do người mua thanh toán.

4/ FOB – Cảng giao hàng

Điều kiện này, người bán sẽ phải hoàn thành các thủ tục liên quan đến xuất khẩu hàng hoá và giao hàng lên tàu tại cảng đi (POL) theo booking đặt chổ do người mua hàng hướng dẫn, thanh toán phí bốc dỡ container – THC.

Cả 2 điểu kiện FAS và FOB có thể xem như thêm 2 cầu thủ phòng ngự trên sân bóng, nhưng sẽ chơi vị trí cao hơn, trách nhiệm nhiều hơn để đưa bóng sang sân đối phương. Nó ví như người bán hàng sẽ gánh vác nhiều hơn trách nhiệm trong giao hàng cho người mua hàng.

5/ CFR – Cảng đích

Với điều kiện này, người bán hàng ngoài việc hoàn thành các thủ tục liên quan đến xuất khẩu hàng hoá và giao hàng lên tàu tại cảng đi (POL) mà còn phải thuê tàu vận chuyển hàng hoá đến cảng đích theo thoả thuận với người mua hàng. Nó thể hiện sự trưởng thành trong kinh doanh của người bán, và có thể so sánh như 1 cầu thủ tự tin trên sân bóng và hướng đến khung thành của khách hàng.

6/ CIF – Cảng đích

Điều kiện này gần như tương đồng với CFR, và thêm phần mua thêm bảo hiểm hàng thuộc về người bán, nhằm chia sẻ những rủi ro có thể xảy ra trong quá trình vận chuyển.

• Cả 4 điều kiện FAS, FOB, CFR, CIF chỉ áp dụng cho vận chuyển bằng đường biển, không áp dụng cho các phương thức vận chuyển khác; Đường bộ, đường sắt, đường hàng không hay đa phương thức. Rủi ra được chuyển từ người bán sang người mua khi hàng hoá được giao lên tàu tại cảng đi.

7/ CPT – Cước phí trả tới địa điểm giao hàng

Điều kiện này áp dụng cho vận chuyển đa phương thức và người bán chịu trách nhiệm toàn bộ chi phí giao hàng đến 1 địa điểm theo thoả thuận nhưng rủi ro chuyển giao cho người mua ngay khi hàng giao cho người chuyên chở đầu tiên.

8/ CIP – Cước phí và bảo hiểm trả tới địa điểm giao hàng

Điều kiện này áp dụng cho vận chuyển đa phương thức và người bán chịu trách nhiệm toàn bộ chi phí giao hàng và bảo hiểm đến 1 địa điểm theo thoả thuận nhưng rủi ro chuyển giao cho người mua ngay khi hàng giao cho người chuyên chở đầu tiên.

• Hai điều kiện này được ví như 2 cầu thủ hỗ trợ tấn công, cần có nhiều kỹ năng khéo léo, toàn diện hơn và mạnh dạn hướng đến phía trước và gánh vác nhiều trách nhiệm hơn.

9/ DAT – Giao hàng tại bến

Trách nhiệm của người bán trong điều kiện này được kéo dài thêm so với các điều kiện nhóm C. Được áp dụng cho vận chuyển đa phương thức và người bán chịu trách nhiệm toàn bộ chi phí giao hàng đến bến tàu/ trạm xe lửa/ bãi xe tập trung theo thoả thuận. Nhưng rủi ro sẽ được chuyển giao cho người mua sau khi hàng giao đến bến tàu/ trạm xe lửa/ bãi xe tập trung.

10/ DAP – Giao hàng tại nơi đến

Đến điều kiện này, trách nhiệm của người bán không chỉ kết thúc giao hàng tại bến tàu, trạm xe lửa hay bãi xe tập trung mà còn mở rộng đến 1 địa điểm do người mua chỉ định. Đôi khi giao đến nhà máy, kho hàng của người mua hàng, nhưng việc trả thuế nhập khẩu là người mua phải thanh toán cho cơ quan thuế nước sở tại.

• DAT, DAP được ví như 2 tiền đạo cánh, hỗ trợ hết sức cho việc tấn công và ngày càng sát khung thành đối phương. Mang trên vai trọng trách ngày càng lớn.

11/ DDP – Giao hàng đã nộp thuế

Đây là điều kiện mà trách nhiệm của người bán là cao nhất, chịu 100% các chi phí và thủ tục nhằm giao hàng đến tay người mua hàng.

Được ví như 1 tiền đạo cắm, nhận trách nhiệm cao nhất trong việc ghi bàn cho đội nhà.

Thông qua việc phân tích 1 cách hóm hỉnh như trên, chúng ta có thể ghi chú 1 vài điều chú ý nhỏ như sau

Phân loại theo hình thức vận tải:

4 điều kiện FAS, FOB, CFR, CIF là chỉ dùng trong vận tải đường biển duy nhất

07 điều kiện còn lại – EXW, FCA, CPT, CIP, DAT, DAP, DDP là dùng được trong vận tải đa phương thức; đường bộ, đường sắt, đường hàng không hoặc đa phương thức 

Phân chia chi phí

1. Phí bảo hiểm hàng hóa:

Chỉ có 2 điều kiện Incoterm nêu lên đầy đủ và bắt buộc nghĩa vụ đối với việc mua bảo hiểm cho hàng hóa là CIP và CIF. Hai điều kiện này yêu cầu người bán mua bảo hiểm cho hàng hóa (tuy nhiên khi hàng hóa bị hư hại trên tàu, người bán không chịu trách nhiệm và rủi ro này, người mua sẽ tự làm việc với công ty bảo hiểm dựa trên hợp đồng bảo hiểm mà người bán gửi cho người người mua)

Các điều kiện khác, việc xác định ai là người mua bảo hiểm dựa vào: Ai là người chịu rủi ro đối với hàng hóa khi hàng đang trở trên tàu.

Ví dụ:

FOB, rủi ro chuyển giao cho người mua khi hàng hóa đã được xếp lên tàu, người mua sẽ chịu rủi ro khi tàu chạy, vậy người nên mua bảo hiểm cho hàng hoá.

DDP, người bán là người chịu trách nhiệm, chi phí và rủi ro đến khi hàng được giao đến kho của người mua => Hàng hóa trên tàu lúc tàu chạy thuộc rủi ro của người bán. Vậy người bán hàng nên mua bảo hiểm nhằm chia sẻ khi có rủi ro.

2. Phí thuê tàu:

Người mua thuê tàu: 4 điều kiện nhóm E và nhóm F (EXW, FCA, FAS, FOB)

Người bán thuê tàu: Các điều kiện nhóm C và nhóm D (CFR, CIF, CPT, CIP, DAT, DAP, DDP)

3. Thủ tục hải quan & Nghĩa vụ thuế:

Ngoài EXW và DDP, người mua và người bán tự chịu trách nhiệm và chi phí làm thủ tục hải quan, đóng thuế liên quan trong tất cả quá trình giao nhận hàng hoá.

EXW; người MUA chịu trách nhiệm làm luôn thủ tục hải quan xuất khẩu và đóng thuế xuất khẩu nếu có

DDP; người BÁN chịu trách nhiệm làm luôn thủ tục hải quan nhập khẩu và đóng thuế nhập khẩu nếu có

Thì 9 điều kiện còn lại, thuế suất liên quan đến bên nào thì bên đó sẽ chi trả.

4. Phí xếp dỡ hàng hóa lên tàu/phương tiện vận tải chính:

Người bán chỉ không chịu phí này khi dùng EXW, FCA, FAS. Còn trong các điều kiện còn lại, người bán phải chịu phí này. (Thường gặp phí này với tên là THC – Terminal Handling Fee; Phí bốc dỡ container do hãng tàu thu)

Nếu bạn đang kinh doanh xuất nhập khẩu hàng hoá, bạn còn đang phân vân chưa biết chọn điều kiện giao hàng như thế nào. Bạn cần một đối tác tin cậy, am hiểu vận chuyển quốc tế tư vấn bạn trong quá trình đàm phán, thương lượng với khách hàng, và thay mặt bạn trong quá trình vận chuyển giao hàng cho khách hàng, hãy liên hệ với chúng tôi. Chúng tôi luôn sát cánh cùng sự phát triển của doanh nghiệp bạn.